We zijn 5-dimensionele wezens
Aan het begin van deze nieuwe eeuw had ik een totale bore-out in mijn toenmalige job.
Alles voelde als routine en voorspelbaar. Het gevolg was dat ik mijn motivatie voor het werk kwijtraakte. Ik begon steeds meer te klagen en voelde me boos en gefrustreerd. Ik wilde een nieuwe uitdaging.
Ik was medezeggenschapsadviseur en trainer en deed het werk al meer dan 10 jaar.
Ik was in die 10 jaar al meerdere keren van team veranderd en ik had alle inhoudelijke thema’s die ik belangrijk vond al zo’n beetje diepgaand bestudeerd. Ik haalde mijn financiële targets elk jaar en stond op goede voet met mijn klanten. Om mijn ‘verveling’ tegen te gaan was ik met twee vriendinnen een eigen bedrijf begonnen naast mijn vaste baan als medezeggenschapstrainer. Maar toen ons eigen bedrijf eenmaal begon te lopen en de opstartfase voorbij was, sloeg de verveling opnieuw toe.
Tijdens een functioneringsgesprek en in een moment van totale openheid vroeg ik aan mijn directeur; ” Geef me alstublieft iets uitdagends waar ik mijn tanden in kan zetten.”
En welke superpowers je directeuren ook toedicht, ze hebben niet zomaar uitdagende projecten achter de hand. Zo ook niet mijn directeur. Maar het uitspreken van mijn verlangen had toch effect. Zowel ik als mijn directeur waren door deze schreeuw om uitdaging, veel aandachtiger voor kansrijke projecten in de Medezeggenschap. Het universum toverde als een donderslag bij heldere hemel (echt waar) de week na het gesprek een uitdagend project uit haar hoed. Ik kon van begin tot eind een competentiegestuurde leergang gaan ontwerpen en uitvoeren voor Medezeggenschapsraden in de Ziekenhuizen. Dit was zo’n project waarvan ik het gevoel had dat ik alles wat ik geleerd had, op een hoger niveau en in een nieuwe vorm, bij elkaar kon brengen. Mijn bore-out verdween als sneeuw voor de zon.
Ik heb het geluk gehad dat ik last had van een bore-out waardoor ik me ging vervelen, ging onderpresteren en in een veilige omgeving op tijd aan de bel kon trekken.
Dit in tegenstelling tot de 1 miljoen mensen die op dit moment met burn-out klachten kampen. Deze werknemers ervaren (vaak noodgedwongen en onbewust) de kaders van het werk als onwrikbaar en gaan juist harder werken om aan alle eisen te voldoen. Hierdoor gaan ze over hun grenzen totdat ze tenslotte leeg en uitgeput thuis komen te zitten.
Een belangrijke theorie, de ZelfDeterminatieTheorie van Ryan & Deci, zegt dat werknemers behoefte hebben aan autonomie, competentie en verbondenheid.
Autonomie wordt gedefinieerd als de wens om psychologisch vrij te kunnen handelen (doen wat je het liefste doet, passie volgen) en niet onder druk te staan. Onder Competent wordt verstaan dat je doeltreffend met je omgeving kunt omgaan. Je wil invloed hebben, je capaciteiten inzetten ( OOG hebben voor je Talenten) en effectief zijn. Verbondenheid voelen betekent dat je de wens hebt om positieve relaties met anderen op te bouwen, je geliefd en verzorgd te weten en voor anderen te kunnen zorgen. Als aan deze drie basisbehoeften voldaan wordt ga je beter functioneren. Je voelt je vitaler, minder uitgeput, presteert beter op het werk en ervaart meer welzijn in de privésfeer.
Het cijfer 1 miljoen mensen met burnoutklachten komt uit het alarmerende rapport van TNO dat enkele weken geleden verscheen.
Hierin schreef TNO dat er meer dan 1 miljoen mensen burn-out klachten heeft waarvan er meer dan 44% zegt last te hebben van te weinig autonomie op het werk en 38 % last heeft van te hoge taakeisen. Tenslotte zegt 8% te worden gepest op het werk en 16% heeft last van ongewenst gedrag op het werk. Met andere woorden 1 op de 7 werknemers voelt zijn/haar behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid niet vervuld en wel zodanig dat ze korter of langere tijd uitvallen uit het arbeidsproces. Klik hier voor rapport en factsheet
Wat kun je daar nu zelf aan doen.
De mens is een 5-dimensioneel wezen.
Om een ‘heel’ mens te kunnen zijn is het nodig dat we aandacht hebben voor alle aspecten in ons leven die voor ons belangrijk zijn. Het is belangrijk dat we al onze behoeften serieus nemen en dat we daarbij leiding geven aan ons IK. Je IK is de kern van al je behoeften.
Een behulpzaam model om naar je eigen IK te kijken is het Inclusive Model van Aandacht
(Ien G.M. van de Pol, Coachen als professie, fundamenten voor begeleiding naar heelheid, blz. 101-105). Het bestaat uit 5 dimensies.
- Het cognitieve aspect. Het zijn je gedachtepatronen, het is je visie, je (onafhankelijke) denken, intelligentie, je doelen, geheugen en ook zelfkennis.
- Het fysieke aspect. Het is je lichaam, je gezondheid, je vitaliteit, je gedrag, eten, drinken, slaap, ontspanning, inspanning.
- Het affectieve aspect. Het is je gevoel, je sociale en emotionele vaardigheden, zelf-acceptatie, (licht- en schaduwkanten) en het accepteren van anderen, hartelijkheid.
- Het spirituele aspect. Hier gaat het om zin ervaren in je leven, je WHY, het nemen van verantwoordelijkheid voor je leven en roeping/bestemming. Dit gaat over worden wie je in de kern al bent. Hier huist je verbondenheid met het grotere geheel en met alles wat leeft.
- Het contextuele aspect. Hier ervaren we de verbinding en interactie met andere betekenissystemen. Familie, opvoeding, cultuur, arbeidsomstandigheden, de omgevingseisen, de werkcultuur
De linkerkant van het model, het cognitieve en het fysieke aspect vormen samen de ‘harde‘ kant van het model.
Dat is de kant van de wil, het denken en het doen. Dit wordt ook wel de mannelijke kant van het model genoemd.
De rechterkant van het model, met het affectieve en spirituele aspect vormen samen de ‘zachte kant’ of ‘vrouwelijke kant’ van het model.
Dit is de kant van het verlangen, gevoelens, inspiratie, intuitie, het welbevinden/welzijn.
Beide helften zijn deel van een geheel, hebben elkaar nodig en vullen elkaar aan.
Want de harde kant kan de levensvragen niet beantwoorden en de zachte kant kan de cijfers niet leveren. Beide helften worden verbonden en geleefd in een context. Niemand is alleen, iedereen beweegt zich in context: opvoeding, familie, buurt, werk enzovoort. Elke context heeft zijn eisen en geschiedenis en beoogde toekomst.
Al deze 5 dimensies staan in een dynamische balans. En jij geeft (bewust of onbewust ) leiding aan het IK dat de behoeften voelt van alle vijf dimensies .
De toename van Burn-out en Bore-out-klachten is te wijten aan een te grote nadruk op de harde, sturende en maakbare kant van het leven en werk.
Steeds maar streven naar meer groei, winst en consumptie maakt van werknemers uitwisselbare radertjes in een groter geheel in plaats van mensen met verlangens, met creativiteit, passie, talent, dromen, inspiratie, behoefte aan dienstbaarheid en betekenis. Met andere woorden we geven doorgaans veel te weinig aandacht aan de meer ‘zachte kanten van ons mens zijn’. De balans is zoek.
Ik ben blij dat ik op tijd aan de bel heb getrokken en naar mijn gevoel van verveling durfde te luisteren.
En dat ik gedurfd heb om te onderzoeken welk verlangen naar groei en uitdaging daaronder verborgen lag. Ik had de context mee. Er was veel bereidheid om met me mee te denken. Het project heeft me veel gebracht. Ik heb meer OOG voor mijn talent gekregen. Ik heb op een autonome manier het project invulling kunnen geven. Ik voelde me competenter worden want ik heb mijn competenties aangescherpt omdat ik ze kon verbinden met mijn talenten en bovenal heb ik me verbonden gevoeld met de kleine club van co-werkers en met de deelnemers en bestuurders die met mij dit project droegen. We hadden allemaal het gevoel dat we bijdroegen aan iets dat de medezeggenschap naar een hoger niveau bracht.
Dat is niet iedereen gegund.
Om preciezer te zijn meer dan 1 op de 7 mensen, laat zich meeslepen door die ‘harde kant’, de zogenaamd maakbare kant van zichzelf. En gaat daarmee over zijn / haar eigen grenzen. Vooral de jongere professionals (28-34 jaar) vallen steeds vaker ten prooi aan burn-out klachten.
Misschien is het bij jou nog niet zo ver dat je bore out of burn out bent maar voel je onvrede, een gevoel van onbalans of een verlangen naar meer van jezelf in je werk te kunnen leggen. Sta er nu bij stil voordat je gedwongen wordt om stil te vallen.
Wordt wakker en ga bewust met je eigen leven en keuzes in het werk om.
Neem verantwoordelijkheid voor wat je graag wil doen met je leven, ga af op waar je je je naar toe getrokken voelt. Volg je passie en nieuwsgierigheid als het gaat om je loopbaan. Ontdek wat je goed kan en ontwikkel en gebruik die talenten. Je talenten zijn je tools en je passie is je kompas naar een duurzame en steeds ontwikkelende loopbaan. Er is veel meer mogelijk dan je denkt.
En het leuke is dat je al snel met kleinere ingrepen in je leven en werk richting meer welbevinden kunt ‘tweaken’. Wil je weten wat er mogelijk is vraag dan gratis een inspiratiegesprek aan met de talentenwekker. www.detalentenwekker.nl
Dit blog is geschreven in het kader van de blog challenge OOG hebben voor je talent , die ik vanaf 23 november 2015 met Mieke Haverkort ben aangegeaan. We schrijven gedurende 4 weken ieder 12 blogs die in het teken staan van OOG hebben voor je talent. OOG staat voor Ontdekken, Ontwikkelen en Gebruiken of zoals ik het zelf noem Talenten wekken, waarderen en waarmaken.
